با بیماریهای رایج سالمندان بیشتر آشنا شویم حتما بارها جمله «پیری و هزار درد!» را از زبان سالمندان دوروبرتان شنیدهاید. با افزایش سن و رسیدن به دوران سالمندی، خواه ناخواه بیماریهای مختلفی به سراغ افراد میآید اما بسیاری از این بیماریها قابل پیشگیری هستند و میتوان در مراحل اولیه آنها را درمان کرد. در این مطلب، به بیماری های سالمندان و درمان آنها میپردازیم.
سستی یکی از قابل توجه ترین بیماری های سالمندان ، سستی است. سستی با نشانههایی مانند کاهشوزن، خستگی، حرکات آهسته، ضعف و کمتحرکی همراه است. سستی درجات مختلفی دارد:
ضعف بسیار خفیف؛ که معمولا سالمند حوصله انجام سرگرمیهای پیچیده را ندارد. ضعف خفیف؛ که سالمند برخی از کارهایش را نمیتواند انجام دهد. ضعف متوسط؛ که سالمند نمیتواند از خودش مراقبت کند. ضعف شدید؛ که سالمند کاملا باید تحت مراقبت دیگران قرار بگیرد. فردی که از سالمند مراقبت میکند، باید مفهوم سستی و پیامدهای آن را کاملا درک کند و بتواند از پس مدیریت مشکلات سالمند برآید.
سقوط از دیگر بیماری های سالمندان سقوط است که بهویژه در زنان معمولتر است. با افزایش سن، حفظ تعادل برای سالمند بسیار مشکل میشود. پوکی استخوان و استئوآرتریت دو بیماری دوران پیری هستند که در افزایش احتمال سقوط نقش مهمی دارند. آموزش فرد سالمند، افزایش فعالیتهای جسمانی و ایجاد تغییرات در محیط خانه(طوریکه هیچ اشیایی سر راه او قرار نگیرد) در پیشگیری از این مشکل کمککننده است. چنانچه این اتفاق رخ داد، حتما فرد سالمند باید آزمایش بررسی سیستم اعصاب مرکزی(CNS) را انجام دهد.
بیشتر بخوانید:
۳ بیماری که حتما به سراغ سالمندان می آید
بیاختیاری ادرار یا مدفوع از رایج ترین بیماری های سالمندان بیاختیاری است که در بسیاری از موارد اگر بهموقع اقدام شود، قابل درمان است اما متأسفانه بسیاری از سالمندان از گفتن آن خجالت میکشند و آن را پنهان میکنند.
بیاختیاری ادرار انواع مختلفی دارد: بیاختیاری بهدلیل مقدار زیاد ادرار بیاختیاری بهدلیل استرس بیاختیاری اضطراری که شایعترین آنهاست بیاختیاری مرکب(مرتبط با دو یا چند دلیل) این مشکل علاوهبر افزایش سن، ممکن است بهدلیل بیماریهای مختلف هم رخ دهد. در این موارد، رفتار مناسب و مهرآمیز با سالمند بسیار مهم است. حفظ وزن مناسب، رژیم غذایی سالم و ورزش منظم برای بهبود این بیماری مفید است.
درمان بیماریهای رایج سالمندان
فرد سالمند بهمحض برخورد با نشانههای بیاختیاری، باید به پزشک مراجعه کند. پوشک معمولا آخرین راهحل است و خودش هم عوارضی مانند عفونت و مشکلات دیگری را برای فرد بهوجود میآورد.
اختلالات حسی معمولا با افزایش سن، بسیاری از سالمندان با مشکلات مربوط به حواس پنجگانه مواجه میشوند. متداولترین آنها ضعف بینایی و شنوایی است که با عینک، سمعک و درمانهای دیگر قابل رفع است. ضعف بینایی میتواند به سقوط هم منجر شود.
سوء تغذیه از دیگر مشکلات و بیماری های سالمندان سوءتغذیه است که به ضعف عضلانی یا ضعف سیستم ایمنی منجر میشود.
سوءتغذیه ممکن است بهدلیلِ تغذیهی نامناسب، بیماریهایی مانند زوال عقل(بیمار فراموش میکند غذا بخورد)، افسردگی، کاهش روابط اجتماعی و درآمدِ محدود بروز کند. برای جلوگیری از این مشکل، سالمند باید از میوه و سبزی در رژیم غذایی استفاده کند و مصرف نمک و چربیهای اشباع را کاهش دهد. اگر خودش نمیتواند غذایش را بخورد، باید دیگری از او مراقبت کند.
روان آشفتگی این اختلال مربوط به تغییرات در تواناییهای شناختی و خودآگاهی است. با اینکه در بین سالمندان رایج است اما آنهایی را که از نظر تواناییهای شناختی ضعیفتر هستند، بیشتر تحتتأثیر قرار میدهد. سالمند در این حالت بسیار تندخو و پرخاشگر میشود و حرفهای درهم و نامفهوم میزند. معمولا کوتاهمدت است اما علت آن باید شناسایی شود. برای جلوگیری از این مشکل، عادتدادن سالمندان به مطالعه، حل جدول و ارتباط با دیگران مفید است.