به گزارش شادمان ،سالمندان در فرهنگ ما همیشه مورد احترام و تکریم قرار گرفتهاند و قدیمیترها معتقد بودند وجود بزرگ‌ترها در خانه نشانه برکت خانه است با این وجود امروزه به دلیل مشغلههای فراوان، فرزندان آن طور که باید و شایسته است وظایف خود را در قبال والدین سالمند انجام نمیدهند.
فارس: مهمترین مشکلات سالمندان در جامعه ما چیست؟
فلاح: اجازه دهید پاسخ به این سؤال را با ذکر یک ضرب‌المثل قدیمی آغاز کنم «مصیبت بود پیری و نیستی»
این ضرب‌المثل قدیمی اشاره به سختیهای دوران پیری و نزدیکی آن به مرگ دارد، سالمندی مرحله آسیب‌پذیر از عمر انسان محسوب می‌شود. جامعه‌شناسان معتقدند این مرحله از عمر، دوران سوم زندگی است و از جمله مشکلات مهم سالمندان محرومیت از دستیابی به حقوق و آزادی‌هایشان است. همچنین این دوران با هجوم بیماریها و عارضههای گوناگون همراه است.
یکی دیگر از مشکلات مهم، وجود شکاف میان جوانان و سالمندان است. اما جدیترین خطری که فرد سالمند را تهدید می‌کند در انزوا قرار گرفتن است. در این حالت سالمند امکان ارتباط صمیمی و نزدیک با دیگران را از دست می‌دهد و تنهایی موجب مشکلات فراوان برای سالمند خواهد شد.
فارس: نیازهای سالمندان در این دوره از زندگیشان چیست و آنها چه انتظاری از جامعه دارند؟
فلاح: اولین نیاز سالمندان در این دوران نیاز مالی است به طوری که آمارها نشان می‌دهد که سالمندان درآمد خود را برای امرار معاش ناکافی میدانند. پس از نیازهای مالی، بهداشت و درمان دومین نیاز سالمندان است. متوسط دفعات مراجعه سالمندان به پزشک ۱۵ بار در سال برآورد شده است. اما اکثر نظریه‌پردازان ضروریترین نیاز سالمندان را، محبت و توجه دانسته‌اند سالمندان به اندازه‌ای که دیگران به آنها به عنوان پیر و از کار افتاده نگاه می‌کنند خود را ضعیف و نا توان احساس نمی‌کنند. سالمندان مـی‌خواهند مانند گذشته در تصمیم‌گیری‌ها شرکت کنند، دوست دارند از گذشتهها صحبت کنند و همواره احساس کنند که مورد شور و مشورت جوانان قرار میگیرند.
فارس: سالمندان از جامعه چه انتظاری دارند؟
فلاح: سالمندان معمولاً خواستار احترام‌اند و می‌خواهند مورد توجه و عنایت باشند و دیگران، امر و نهی آنها را پذیرا باشند. احترام اطرافیان به آنان موجب رضایت خاطر آنهاست و در سایه آن احساس امنیت می‌کنند و میدانی برای تلاش و فعالیت خود می‌یابند.
فلاح: برای حفظ سالمندان از عوارض گوناگونی که در سر راهشان است، باید سالمند را در جایگاه واقعی‌اش، یعنی «خانواده» نگهداری کرد. احترام به سالمندان، قدرشناسی و سپاسگزاری از تلاشها و فعالیت‌هایشان، تنها نگذاشتن آنان، برقراری ارتباط و ایجاد تفاهم با ایشان، همدردی با آنان و گوش سپردن به دردها و سخن‌هایشان، در اولویت قرار دادن مسائل آنها و حل هر چه سریع‌تر مشکلاتشان، نادیده گرفتن خطاهایی که ممکن است از آنها سر بزند، از جمله وظایفی است که تک تک افراد جامعه در مقابل سالمندان باید به اجرا در آورند در واقع دوران سالمندی را هم میتوان زیبا کرد و بدون هیچ گونه ناراحتی و مشکلی آن را گذراند. خوش‌بینی به آینده، پذیرش واقعیت سالمندی، نترسیدن از بازنشستگی و توجه به زیبایی‌های سالمندی، و نیز ایجاد نوعی سرگرمی و شغل برای خویش، از جمله توصیههایی است که رعایت آنها، پذیرش سالمندی را آسان می‌کند.
فلاح: رفتار با سالمندان در بسیاری از اقوام ابتـدایی تـوسط مـرد‌شناسـان گـزارش شـده است. نحوه برخورد با پدیده سالمندی در فرهنگهای مختلف متفاوت است، برای مثال: قبایلی که هنوز در جنگل‌های آفریقای جنوبی زندگی می‌کنند، سالمندان را در خارج از دهکده با مقداری آب و غذا رها می‌کرده‌اند.
اسکیموها که منابع غذایی کمی در اختیار داشتند، کهنسالان را تشویق می‌کردند تا خودشان از قبیله دور شوند و در روی برف‌ها در انتظار مرگ بنشینند و یا هنگام ماهیگیری آنان را در روی تکه‌های بزرگ یخ رها می‌ساختند و یا آنها را در میان کلبه‌های کوچک حبس می‌کردند تا از سرما جان بسپارند .در قبیلـه کوری یاک در شمال سیبری به هنگام مسافرت‌های طولانی، کهنسالان و بیماران علاج ناپذیر را میکشتند.
اما ایرانیان عهد باستان نخستین مردمانی بودند که برای ادای احترام، بزرگداشت و سپاسگزاری از مقام سالخوردگان روز ۲۵ شهریور ماه هر سال را تعیین کرده بودند که به آن «اشیش وانگ» می‌گفتند. قدمت این رسم به روایتی به ۳ هزار سال قبل بر می‌گردد.
فلاح: سالمندی موهبتی الهی است و سالمند اگرچه خسته راه است ولی تجربه گرانبهایش از بزرگترین گنجینههاست. متأسفانه سالمندان در جامعه ما قدر خود را به خوبی نمیدانند و با ترس به این دوران از زندگی خویش نگاه می‌کنند در صورتی که با برنامهریزی میتوان از سالمندی لذت برد و چه بسا استعدادهایی نیز شکوفا شود پس با آغاز سالمندی کرکره زندگی به پایین کشیده نمیشود.
منبع: فارس