ویتامین D چیست؟

ویتامین D یکی از ضروری­ترین ویتامین­ها در بدن است که برا حفظ استخوان­‌سازی استفاده می­شود. وظیفه این ویتامین در بدن این است که کلسیمی که در غذا وجود دارد را جذب خون کند. کمبود این ویتامین در سالمندان باعث می­شود که سالمند شما به بیماری راشیتیسم و ریکتز دچار شود. در صورتی که مواد معدنی مورد نیاز بدن به اندازه­ی ضروری به بدن نرسد، باعث می­شود که استخوان­ها نرم و بدشکل شوند.

هم­چنین تحقیقات جدیدی که بر روی ویتامین D انجام شده است، نشان می­دهد که این ویتامین بر روی بسیاری از بیماری­های دیگر تأثیرگذار است. به همین دلیل کمبود این ویتامین می­تواند باعث بروز تعداد زیادی از بیماری­ها شود.
افزایش خطر مرگ­ومیر ناشی از بیماری­های قلبی­وعروقی، نقص در توانایی‌های شناختی و مغزی در سالمندان، آسم شدید در کودکان و سرطان، از عوارض کمبود ویتامین D در بدن است. هم­چنین تحقیقات نشان می­دهد که ویتامین D می­تواند در پیشگیری بسیاری از بیماری­هایی همانند انواع دیابت، فشارخون و ام اس، نقش داشته باشد.

تشخیص کمبود ویتامین D

ویتامین D در بدن به­ شکل ۲۵ هیدروکسی ویتامین D وجود دارد. راه تشخیص میزان ویتامین D در بدن نیز اندازه­گیری میزان طبیعی ۲۵ هیدروکسی ویتامینD است. استاندارد این میزان در سال­های اخیر به­دلیل شایع­شدن بیماری کمبود ویتامین D تغییر کرده است.
درباره میزان ویتامین D موجود در خون اختلاف نظر­های زیادی وجود دارد؛ اما در حال حاضر میزان ۲۵ هیدروکسی ویتامین D در حد ۲۰ تا ۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر برای افراد سالم کافی است و میزان پایین‌تر از ۱۲ نانوگرم در میلی‌لیتر بیانگر کمبود ویتامین D در بدن سالمند است.

اندازه ­گیری ویتامین D

نظر پزشکان در زمینه اندازه ­گیری ویتامین D این است که این اندازه ­گیری برای اغلب افراد احتیاج نیست و بیش­تر سالمندان و افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند نیازمند به اندازه­گیری ویتامین D هستند. اگر این میزان از مقدار استاندارد کم­تر باشد، باید درمان را برای سالمندان آغاز کرد.
افراد پرخطر افرادی هستند دچار بی‌اشتهایی عصبی هستند، افرادی که برای درمان چاقی عمل بای‌پس معده را انجام داده ­اند، افرادی که دچار اختلالات سوءجذب گوارشی همانند بیماری سلیاک‌اند، افرادی که پوست تیره دارند یا کل پوست بدنشان را با لباس می­پوشانند. این افراد برای اندازه‌گیری میزان ویتامین D در بدن باید اقدام کنند. سالمندان نیز به­ دلیل این­که در گروه سنی پرخطر قرار دارند و ممکن است کمبود این ویتامین در بدن خطرات جدی ایجاد کند نیز باید آزمایش دهند.
همچنین افرادی که دچار استئوپنی هستند نیز باید آزمایش دهند. (بیماری استئوپینی به­دلیل کمبود مواد معدنی موجود در بدن به­وجود می­آید و با پوکی استخوان متفاوت است)، افرادی که دچار بیماری پوکی استخوان هستند، کسانی که دچار مشکلات اسکلتی و عضلانی هستند، خانم­‌های باردار برای این­که میزان ویتامینD آن­ها باید بیش­تر از سایر افراد باشد، باید آزمایش مربوط­به اندازه­گیری ویتامینD را انجام دهند.

عواملی که باعث کمبود ویتامین D در بدن سالمندان می­شود

• تغذیه نامناسب

اگر رژیم غذایی که سالمند شما مصرف می­کند حاوی ویتامین D نباشد، میزان ویتامین D در بدن سالمندتان کاهش پیدا می­کند. این نوع کاهش ویتامین معمولاٌ در کسانی که رژیم غذایی گیاه­خواری دارند، بیش­تر دیده می­شود. اغلب غذاهایی که حاوی ویتامین D هستند، منشاء حیوانی دارند. مثل: ماهی و روغن ماهی، زرده تخم‌مرغ، شیر غنی‌شده با ویتامینD و جگر گاو و گوسفند. سعی کنید در رژیم غذایی سالمندان بیشتر از موادی با منشاء حیوانی استفاده کنید. سعی کنید به­جای استفاده از گوشت­های قرمز از گوشت ماهی استفاده کنید. چرا که گوشت ماهی علاوه بر این­که دارای مقدار زیادی ویتامین D است سرشار از امگا۳ است که برای بدن بسیار مفید است.

• قرارگرفتن در برابر نور خورشید

اگر سالمند شما دچار مشکلات کمبود ویتامین D در بدن است، ممکن است میزان قرارگرفتن در برابر نور خورشید کم بوده باشد. نور خورشید باعث فعالسازی پیش­ساز ویتامین D در بدن می­شود. ممکن است مدت سالمند شما زمان زیادی را در خانه سپری کرده باشد یا لباس­های بلند بپوشد، حتی ممکن است به­دلیل موقعیت مکان خانه­ی سالمند شما نور به میزان کافی وارد خانه­ی سالمند شما نشود و سالمند زمانی که در خانه است به میزان کافی نتواند از نور خورشید استفاده کند. هم­چنین ممکن است شغل سالمند شما به­‌نحوی باشد که زمان زیادی را دور از نور خورشید است. همه­ی این عوامل باعث می­شود که سالمند شما نتواند به­ خوبی نور کافی دریافت کند و به­ همین دلیل میزان ویتامین D موجود در بدن سالمند شما کم است.

• داشتن پوست تیره

ممکن است سالمند شما پوست تیره داشته باشد. افرادی که پوست تیره دارند، میزان رنگدانه ملاتونین که رنگ پوست را تعیین می­کند،کم­تر است. به همین دلیل نمی­توانند به­ خوبی نور خورشید را جذب کنند و میزان ویتامین D در افرادی که رنگ پوست تیره دارند، کم­تر است.