چه کسانی به بیش فعالی بزرگسالان دچار میشوند؟
۹ راهکار طلایی برای داشتن آرامش ذهنی
علائم بیش فعالی بزرگسالان
دنبالکردن دستورالعملها؛
بهخاطرسپردن اطلاعات؛
تمرکزکردن؛
سازماندهی وظایف؛
بهموقع انجامدادن کارها.
این موارد ممکن است در بسیاری از بخشهای زندگی روزمرهی شما مشکل ایجاد کند. در خانه، در مدرسه یا سرکار ممکن است از تأثیرات منفی این علائم آزرده شوید. درمانشدن و یادگیری روشهایی برای مدیریت بیش فعالی میتواند کمککننده باشد. بیشتر افراد یاد میگیرند که خودشان را با این شرایط وفق دهند. بزرگسالانی که با این اختلال دستوپنجه نرم میکنند، میتوانند رشد شخصیتی داشته باشند و به موفقیت دست پیدا کنند.
توصیه های یک روانشناس برای درمان بیش فعالی بزرگسالان
وی تصریح کرد: بیشفعالی اگرچه در دوران کودکی بروز پیدا میکند ولی در برخی مواقع به بزرگسالی هم کشیده میشود و علائمی چون مشکل توجه و تمرکز، بینظمی، رفتارهای تکانشی و بدون فکر، بیثباتی و هیجانی را به همراه دارد که باعث مشکلاتی در زندگی فرد شده و عملکرد او را برای یک زندگی خوب و لذتبخش لازم تحت تأثیر قرار میدهد.
سندروم «غروب آفتاب» را میشناسید؟
این روانشناس ادامه داد: این افراد اغلب نمیتوانند روی سخنرانی، صحبت با طرف مقابل و حتی برنامه تلویزیونی تمرکز کنند و در این زمانها حواسشان متوجه موضوع دیگری است، البته این نقص در مقاطعی از زندگی مانند دوران دانشجویی مشکلزا خواهد بود، این افراد در توجه و تمرکز هنگام مطالعه و انجام امور روزمره مشکل دارند و زمانیکه مشغول خواندن هستند به رویا فرو میروند، دقایق سپری میشود و آنها هنوز در همان صفحه اول در جا میزنند.
وی با اشاره به اینکه بیقراری شایعترین علائم بیشفعالی در بزرگسالان است، عنوان کرد: بیقراری هنگام نشستن و سرپا ایستادن، ضعف در تواناییهای ورزشی، دست خط بد، ترجیح دادن به سرپا بودن تا نشسته و هنگامی که مجبور به نشستن هستند احساس بیقراری داشتن و پا یا دست خود را مرتب حرکت دادن ازجمله نشانههای حرکتی این اختلال در افراد بالغ است.
لطیفیان اضافه کرد: افرادی که به طور پیوسته درگیر رفتارهای هیجانی و بدون فکر هستند بیشک دچار بیشفعالی در بزرگسالیاند، بدین ترتیب که فرد خیلی ناگهانی، بدون فکر کردن و بررسی عواقب پیامدهای رفتاری، عملی را انجام و یا حرفی را می زند که منجر به رنجش دیگران و پشیمانی خود میشود.
این روانشناس عنوان کرد: گاهی این افراد تصمیمات عجولانهای برای ازدواج و یا طلاق میگیرند و یا عجولانه شغل خود را ترک می کنند، استعفا میدهند یا کسب و کار خود را به یکباره و احساسی عوض کرده و اغلب بیمحابا رانندگی میکنند.
وی تأکید کرد: بیشفعالان بالغ برای کنترل بیقراری و عصبی بودن اغلب در دو شغل کار میکنند که این روشی برای سازگاری آنهاست، چراکه در زمانهایی که فعالیتی ندارند، حوصله آنها سر میرود و ممکن است دچار تندخویی شوند به همین دلیل همواره در تلاش هستند تا خود را مشغول نگهدارند اگرچه ممکن است در ظاهر افرادی فعال در شغل به حساب آیند ولی به دلیل زود رنجی، استقلال طلبی، عدم تمرکز و یا ناتوانی در تحمل کارفرما و رئیس، شغل خود را تغییر دهند این افراد به دلیل عدم پیشرفت در تحصیل زودتر از دیگران و در سنین پایینتر وارد بازار کار میشوند و بیشتر علاقمند هستند به سراغ شغلهایی با فعالیت و حرکت زیاد بروند.
۷راهکار ساده برای افزایش تحرک در میانسالی
لطیفیان با اشاره به اینکه زود رنجی از دیگر علائم بیش فعالی در بزرگسالی است، افزود: افرادی که دچار این اختلال هستند اغلب زود از کوره در میروند و به همان سرعت آرام می شوند، با کوچکترین تحریکی خشمگین شده و واکنش تندی نشان میدهند، خلق و خوی آنها مرتب تغییر پیدا میکند، لحظهای سرحال و شاداب و لحظهای غمگین، ناراحت و در خود فرو رفته هستند با بالا رفتن سن، آنها بیشتر خُلق افسرده، عصبی و مضطرب را دارند.
این روانشناس با اشاره به اینکه بزرگسالانی که دچار بیش فعالی هستند اغلب در نقش پدر و مادر خوب عمل نمیکنند، افزود: آنها چون خود صبور، منظم و قاطع نیستند روشهای انظباطی مناسبی هم ندارند این والدین زود از کوره در میروند، فرزندشان را بطور نامناسب تنبیه میکنند، بعد به سرعت پشیمان میشوند و تلاش میکنند رفتار نامناسب خود را جبران کنند که همین امر در تربیت کودک اثر بدی دارد.
وی تصریح کرد: تمامی علائم باید به طور پیوسته در رفتار فرد وجود داشته باشد و اگر بزرگسالی در یک مقطع زمانی دچار این رفتارها شده است نباید آنرا به بیش فعالی ربط دهد بلکه باید در سایر اختلالها نظیر اضطراب و استرس پیگیری و درمان کرد.
خاصیت های رنگ آبی بر سلامت بدن
بیش فعالی در بزرگسالان چگونه تشخیص داده می شود ؟
برای تشخیص این اختلال باید به روانپزشک مراجعه نمود که در زمینه درمان و تشخیص بیش فعالی بزرگسالان تجربه داشته باشد . پزشک ممکن است :
از شما درخواست کند که یک تست فیزیکی بدهید تا اطمینان حاصل کند که سایر مشکلات پزشکی، باعث ایجاد بیش فعالی نشده باشد .
چند آزمایش خون تجویز نماید .
آزمایش های روان شناسی را توصیه کند .
از شما سوالاتی در مورد سوابق پزشکی تان بپرسد .
درمان بیش فعالی در بزرگسالان
اگر پزشکتان تشخیص دهد که به این اختلال مبتلا هستید، باید با همکاری هم، یک برنامهی درمانی که مخصوص خود شماست، طراحی کنید.
این برنامههای درمانی ممکن است شامل دارو، جلسات درمانی، یادگیری بیشتر در مورد اختلال و برخورداری از حمایت خانواده باشد.
همهی این موارد در کنار هم به شما کمک میکنند که روشهای جدیدی برای انجام کارها پیدا کنید که زندگی روزمرهی شما را سادهتر میکند. این روشها باعث میشود که بهطور کلی احساس بهتری داشته باشید.
مطمئن شوید که پزشک، کاملا زیر نظرتان داشته باشد. چون افرادی که دچار این اختلال هستند معمولا شرایط مختلف و اختلالهای دیگری را هم تجربه میکنند. برای مثال ممکن است اختلال در یادگیری، اضطراب یا سایر اختلالهای خلقی داشته باشید. ممکن است اختلال وسواس فکری عملی داشته باشید یا نسبت به الکل و مواد مخدر وابستگی پیدا کرده باشید. بنابراین پزشک باید کاملا از همهی شرایط شما اطلاع کافی داشته باشد تا بتواند برنامهی درمانی مؤثر و کاملی برایتان تجویز کند.
ورزش پیلاتس برای سالمندان خوب است؟
داروهای درمان بیش فعالی بزرگسالان
داروهای محرک
معمولا برای بزرگسالانی که به اختلال بیش فعالی مبتلا هستند، داروهای محرک تجویز میشود. تحقیقات نشان میدهد که دوسوم از بزرگسالانی که اختلال بیش فعالی دارند، با کمک داروهای محرک، بهبودی قابل توجهی در علائم خود پیدا میکنند.
نمونههایی از داروهای محرک عبارت است از:
دکس متیل فنیدات (Dexmethylphenidate)؛
دگزامفتامین (Dextroamphetamine) و آمفتامین؛
دکسترو آمفتامین (Dextroamphetamine)؛
لیز دگزامفتامین (Lisdexamfetamine)؛
متیل فنیدات (Methylphenidate).
البته این داروهای محرک همیشه ایدهآل نیستند. چرا؟
چون این داروها ممکن است ویژگیهای زیر را داشته باشند:
اعتیادآوربودن: محرکها جزء مواد دارویی کنترلشده هستند؛ به این معنا که ممکن است مورد سوء استفاده قرار بگیرند. بعضی از مبتلایان به بیش فعالی، مشکلاتی با سوء مصرف دارو پیدا میکنند یا ممکن است در گذشته چنین مشکلی داشته باشند.
فراموشکردن مصرف: انواع داروهای محرک با تأثیر کوتاهمدت اگر جایگزین داروهای قویتر و بلندمدت شوند، خیلی زود اثر خود را از دست میدهند و از آنجایی که بعضی از مبتلایان به بیش فعالی دچار فراموشی میشوند، ممکن است مصرف چندبارهی آنها را در طول روز فراموش کنند.
سختبودن زمانبندی قرصها: اگر مبتلایان تصمیم بگیرند که شبها مصرف قرص را قطع کنند، ممکن است نتوانند در انجام کارهای منزل برای مثال پرداخت قبضها یا کمک به بچهها برای انجام تکالیف یا رانندگی، تمرکز کنند. هر چقدر دیرتر این دارو را مصرف کنند، برای مصرف الکل وسوسه میشوند تا به آرامش برسند.
داروهای غیرمحرک
پزشکان ممکن است داروهای غیرمحرک نیز برای بیش فعالی تجویز کنند. ممکن است این داروها به تنهایی یا همراه با داروهای محرک، تجویز شوند. این داروها عبارت است از:
اتوموکستین (Atomoxetine)؛
گوانفاسین (Guanfacine)؛
کلونیدین (Clonidine).
جلسات درمانی و درمانهای رفتاری
برنامههای درمانی شما ممکن است به غیر از دارو شامل موارد زیر باشد:
درمانهای شناختی و رفتاری که به بهبود اعتمادبهنفس کمک میکند.
آموزشهای ریلکسیشن و مدیریت استرس که باعث کمترشدن اضطراب و استرس میشود.
مربیگری زندگی که به شما کمک میکند برای خودتان اهدافی در نظر بگیرید. بهعلاوه، روشهای جدیدی برای منظمماندن و انجام کارها در منزل و سر کار یاد میگیرید.
مربیگری شغل که این مورد شما را در مسائل کاری و در محل کار حمایت میکند. در نتیجه میتوانید روابط کاری بهتری برقرار کنید و عملکردتان در محل کار بهبود مییابد.
آموزش و درمان خانوادگی این مورد به شما و نزدیکانتان اطلاعات کاملی در مورد این اختلال میدهد تا درک بهتری در مورد بیش فعالی داشته باشید. طی این آموزشها یاد میگیرید که بیش فعالی چقدر میتواند در زندگی روزمرهی شما تأثیرگذار باشد.
برای مدیریت بیش فعالی چه کنیم؟
با انجام کارهای زیر خودتان میتوانید تاحدی اختلال بیش فعالی را کنترل کنید و زندگی عادی و دور از هر مشکلی داشته باشید:
۱. داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشک مصرف کنید
اگر هر نوع دارویی برای اختلال شما یا سایر اختلالاتی که با آنها مواجهاید، توسط پزشک مجرب تجویز شده است، درست طبق دستور پزشک مصرف کنید. اگر یک بار خوردن دارو را فراموش کردید، دفعهی بعد برای جبران این دفعه، دوز دارو را دو برابر نکنید. اگر متوجه عوارض جانبی یا هر مشکل دیگری شدید، در اولین فرصت آن را با پزشک خود درمیان بگذارید.
۲. برنامهریزی کنید
فهرستی از کارهای روزانهی خود را یادداشت کنید و البته توجه کنید که فهرستی معقول و منطقی باشد. تلاش کنید که تکتک این وظایف را به انجام برسانید. از دفترهای برنامهریزی روزانه استفاده کنید، برای خودتان یادداشت بگذارید و ساعت زنگدار را تنظیم کنید تا درصورت لزوم، ساعت انجام وظایف مختلف را به شما یادآوری کند.
۳. به آرامی نفس بکشید
اگر به انجام کارهایی گرایش دارید که بعدا پشیمانی به دنبال خواهد داشت، برای مثال قطعکردن حرف دیگران یا رفتارهای پرخاشگرانه با دیگران، این برانگیزش را با متوقفکردن آن، کنترل کنید. به این ترتیب که قبل از هر واکنشی، درحالیکه بهآرامی نفس میکشید، تا ده بشمارید. این رفتارهای ناگهانی معمولا با این تکنیک به همان سرعت که ایجاد میشوند، اشتیاق برای انجام آنها از بین میرود.
۴. عوامل حواسپرتی را حذف کنید
اگر در اطرافتان عواملی وجود دارد که حواستان را پرت میکند، برای مثال صدای بلند موسیقی یا روشنبودن تلویزیون؛ این عوامل را حذف کنید یا از هدفون استفاده کنید. به مکان آرامتری نقل مکان کنید یا از دیگران بخواهید که محیط آرامتری برایتان فراهم کنند.
۵. انرژی اضافهی خود را تخلیه کنید
اگر احساس میکنید که انرژی زیادی دارید و بیقرار هستید، با انجام کارهایی مثل تمرینات ورزشی یا سرگرمی مورد علاقهتان، این انرژی اضافه را تخلیه کنید.
۶. از دیگران کمک بگیرید
همهی ما گهگاهی به کمکگرفتن از دیگران نیاز پیدا میکنیم و مهم است که از درخواست کمک از دیگران، نترسیم. اگر تفکرات و رفتارهای مخرب دارید، از یک مشاور کمک بخواهید. این افراد، ایدهها و روشهایی ارائه میکنند که با کمک آنها میتوانید این رفتار و افکار مخرب را کنترل کنید.
“