کاهش هماهنگی میان دستها و چشمها عارضهای ست که تقریبا بر همه فعالیتهای روزمره تاثیر میگذارد اما خوشبختانه، راههایی برای پیشگیری و کاهش آن وجود دارد.
وقتی سن بالا میرود ممکن است با مشکلات غیرمنتظره و بعضا عجیبی مواجه شوید. یکی از این مشکلات که احتمالا کمتر درباره آن شنیدهاید اما موضوع نسبتا شایعی است کاهش هماهنگی میان دستها و چشمهاست. عارضهای که تقریبا بر همه فعالیتهای روزمره تاثیر میگذارد اما خوشبختانه، راههایی برای پیشگیری و کاهش آن وجود دارد.
«ریک» در دبیرستان و کالج بسکتبالیست خوبی بود. در آن سالها یعنی در نوجوانی در واقع به دلیل هماهنگی عالی بین چشمها و دستها و واکنشهای سریع در رشته تنیس روی میز نامدار شد و شهرتی به دست آورد. تنیس روی میز، ورزش حرفهای و مورد علاقه «ریک» شد.
سالهای زیادی گذشت و او در دوران بازنشستگی، دوباره شروع به بازی کرد اما چیزی تغییر کرده بود. در طول والیهای سرعتی (والی به معنای ضرباتی که توپ را به صورت مستقیم وارد میز میکند) به طور مکرر واکنشهای اشتباه نشان میداد. توپ به تور میخورد و از میز بیرون میافتاد. تجربهای که در زندگی حرفهای ورزشیاش سابقه نداشت. این چیزی است که در دهه ۶۰ و ۷۰ زندگی برای شماری از افراد اتفاق میافتد.
«ریک» در دبیرستان و کالج بسکتبالیست خوبی بود. در آن سالها یعنی در نوجوانی در واقع به دلیل هماهنگی عالی بین چشمها و دستها و واکنشهای سریع در رشته تنیس روی میز نامدار شد و شهرتی به دست آورد. تنیس روی میز، ورزش حرفهای و مورد علاقه «ریک» شد.
سالهای زیادی گذشت و او در دوران بازنشستگی، دوباره شروع به بازی کرد اما چیزی تغییر کرده بود. در طول والیهای سرعتی (والی به معنای ضرباتی که توپ را به صورت مستقیم وارد میز میکند) به طور مکرر واکنشهای اشتباه نشان میداد. توپ به تور میخورد و از میز بیرون میافتاد. تجربهای که در زندگی حرفهای ورزشیاش سابقه نداشت. این چیزی است که در دهه ۶۰ و ۷۰ زندگی برای شماری از افراد اتفاق میافتد.
هماهنگی چشمها و دستها چیست؟
مشکل «ریک»، کاهش هماهنگی بین چشمها و دستها، واقعیتی در زندگی سالمندان است. هماهنگی چشمها و دستها برای انجام بسیاری از کارها ضروری است. با کاهش این هماهنگی، در ارتباط بین مغز و دستها اختلال ایجاد شده و حرکت آنها با مشکل مواجه میشود.
نتایج مطالعات نشان داده، مشکل چشمها و دستها عارضهای است که عمدتا با افزایش سن (در دوران سالمندی) نمایان میشود.
سازگاری موتور حرکتی ادراکی مغز
محققان مدرسه پزشکی دانشگاه لیورپول، بخش ادراک مغز بزرگسالان ۲۰ تا ۳۶ ساله و سالمندان ۶۷ تا ۸۷ ساله را مقایسه کرده و دریافتند، سازگاری حرکتی ادراکی مغز و اندامها با افزایش سن کم میشود. مجله علم روانپزشکی بریتانیا در شماره ماه مه سال ۲۰۱۳ گزارشی منتشر کرد که در آن پژوهشگران اعلام کردند، کاهش هماهنگی چشمها و دستها در نتیجه محدود شدن چارچوب مرجع ذهنی – مجموعهای از مفروضات و نگرشها که برای انتخاب کردن ادراکات برای ایجاد معنا استفاده میکنیم. – در سالمندان بروز میکند.
چند تمرین مهارتی مفید
نتیجه مطالعه دراز مدت دانشمندان بریتانیایی بر بیش از ۲ هزار فردی که ۴۵ سال و بیشتر داشتند نشان داد، سالمندی بر مهارتهای حرکتی که با آنها فعالیتهای روزمره انجام میشود، تاثیر منفی میگذارد.
کم شدن هماهنگی چشمها و دستها انجام دادن کارهایی مثل نوشتن، رانندگی، خیاطی ، ورزش ، قرار دادن کلید در قفل، بستن دکمههای لباس، گره زدن کراوات، فشردن دکمههای تلفن همراه و … را تقریبا غیرممکن میکند.
ریک که اکنون ۷۴ ساله است می گوید:«فکر نمیکردم روزی از کاهش هماهنگی چشم و دست رنج ببرم و نتوانم پینگ پونگ بازی کنم.»
او ادامه میدهد:«تاثیر این ورزش در کنترل کاهش هماهنگی چشمها و دستها زیاد است. فکر میکنم دکترم از شش ساعت پینگپونگ بازی کردن در هفته و تاثیر مثبتش بر افزایش سازگاری مغز و اندامهای حرکتی راضی است.»
پینگ پونگ ورزش مناسبی برای همه نیست مخصوصا در سنین بالا اما سایر فعالیتها میتوانند مفید باشند. زدن توپ تنیس به دیوار و حتی یک حرکت ساده یعنی پرتاب توپ بین دو نفر از جمله حرکات مفید برای تقویت هماهنگی دستها و چشمها هستند. پرت کردن توپ با یک دست و گرفتنش با دست دیگر نیز یکی دیگر از ورزشهای سودمند در این زمینه است. متخصصان میگویند، تای چی، یوگا و پیلاتس که بر حفظ و بهبود کشش و تعادل بدن تاثیر گذارند نیز ممکن است مفید باشند.
شاید بپرسید چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؛ زمانی که اولین نشانههای ناهماهنگی را احساس کردید. مهمترین موضوع مطلع کردن پزشک از تغییراتی است که متوجه اش شدهاید. او پس از بررسیها میتواند تشخیص دهد بیماری عصبی بروز کرده یا درمانهای جسمی و تقویت قوای بدنی مشکل را حل خواهد کرد.
“