سالخوردگی در فرهنگهای متفاوت سراسر جهان:
به بزرگترهای خود احترام بگذارید”، جملهای است که بسیاری از مردم در مورد آن شنیدهاند، اما منظور اصلی این عبارت چیست؟ زمانیکه تجربیات انسانی در سراسر جهان مانند سالخوردگی بررسی میشود، هم میتواند جالب باشد و هم کمک کند که نحوهی برخورد سایرین در مکانهای دیگر با این موضوع را ببینیم. به عنوان مثال، امروزه به طول عمر بشر در سراسر جهان اضافه شده، بنابراین دیدگاه مردم در مورد سالخوردگی متفاوت شده است. اگرچه، بعضی از فرهنگها با سالمندان خود با احترام بیشتری نسبت به سایرین برخورد میکنند.
در بیشتر فرهنگها، سن ۶۵ سالگی به عنوان سن سالمندی شناخته میشود و به طور رسمی “پیر بودن” تلقی میشود. اگرچه، اعضای جامعه برداشت متفاوتی از آن دارند. برای مثال، در ژاپن رسیدن به سن سالمندی محترم شمرده میشود و حتی برای آن جشن میگیرند. ژاپن حتی یک روز از تعطیلات خود را ” احترام برای روزهای سالمندی[۱]” نامیده است تا قدردانی از بزرگترها را نشان دهد و نگرش “هیچ سالمندی را رها نکنیم” که همه برای آن جشن برگزار میکنند. چین و هند نیز به سالمندان خود احترام میگذارند. اکثر کشورها از سالمندان خود تقدیر میکنند و به آنها احترام میگذارند اما متاسفانه در بعضی کشورها هنوز قوانین ضد سالمندی وجود دارد.
آمریکا: در حالیکه سالمندان آمریکایی شادتر و سالمتر از هر زمان دیگری هستند، اما هنوز در معرض تعصب و رفتار تبعیضآمیز دیگرانند و متاسفانه، بعضی از جوانان هر فرد دارای چین و چروک پوست و یا موی خاکستری را پیر میدانند و بسیاری از بزرگترها تبعیض سنی را در جامعه و محل کار احساس میکنند. در حالیکه احترام به سالمندان در بسیاری از خانوادهها و ادیان ارزش محسوب میشود ، آمریکا یکی از مکانهایی است در سراسر جهان که سالمندان همیشه مورد احترام نیستند.
خوشبختانه، آمریکا احترام به سالمندان و ارزش قائل شدن برای بزرگترها و فراهم کردن امکانات برای آنها را آغاز کرده، به خصوص با افزایش جمعیت سالمندان. بسیاری از ادیان در آمریکا به بزرگترهای خود با احترام و قدردانی توجه میکنند و نیکوکاران به صورت داوطلبانه در مراکز خدماتی و خانههای سالمندان به آنها کمک میکنند. جامعه نیز از طریق “روز شهروندان بزرگتر[۲]” و ” ماههای سالمند آمریکایی[۳]” اقداماتی را انجام داده است که یادآوری کند شهروندان سالخورده، افراد اگاهی هستند که سرد و گرم زندگی را چشیدهاند.
سالمندان با توجه به تجارب و خردی که در طول زندگی خود به دست آوردهاند، چیزی برای ارائه و کمک به جامعه دارند حتی اگر یک داستان دربارهی زندگی یا تاریخ باشد. آمریکا همچنین تمرکز زیادی بر مراقبتهای پیشگیرانه سالمندان دارد. انجمنهای پیشرفته و جدید مرتبط با زندگی سالمندان برای حمایت از نیازهای جمعیت سالمند رو به رشد نیز توسعه یافتهاند.
چین: احترام به سالمندان ،بخشی از قوانین کشور چین است. در واقع، والدین سالخورده در چین این حق را دارند که از فرزندان بالغ خود در صورت عدم حمایتهای احساسی و مالی از سوی آنها شکایت کنند. همچنین شرکتها مجبورند زمانی را برای دیدار کارمندان از والدین خود به آنها اختصاص دهند. با توجه به جمعیت متراکم و رو به رشد سالخوردگان، این امر منطقی است. زیرا خانوادهها باید از بزرگان خود مراقبت کنند تا اقتصاد را در معرض خطر قرار ندهند.
با توجه به گزارش”USA Today” پیشبینی میشود جمعیت بالای ۵۰ سال کشور چین از ۲۵ درصد در سال ۲۰۱۰، به ۶۳۶ میلیون نفر در سال ۲۰۵۰ برسد که تقریباً معادل ۴۹ درصد جمعیت این کشور است.
اگرچه قانون یکی از عوامل مؤثر برای مراقبت و نشان دادن احترام نسبت به سالمندان است، فرهنگ چینی همواره بر احترام نسبت به بزرگان تأکید داشته است. بنابراین احترام گذاشتن و مهربانی کردن نسبت به سالمندان در چین عادی است.
ژاپن: فرهنگ ژاپنی به سالمندان ارزش میدهد. قدردانی از بزرگان در خانوادهها و فرزندانشان ذاتی است و ژاپن را به یکی از بهترین مکانها در جهان برای سالمندان تبدیل کرده است.
در بسیاری از خانوادههای ژاپنی، نسلهای مختلف زیر یک سقف زندگی میکنند. بر این باورند که این ترتیب یکی از دلایلی است که افراد سالخورده در ژاپن بیشتر از هر جمعیت دیگری زندگی میکنند. در حقیقت، در ژاپن شهروندان مسنتر بیشتر از جمعیت جوان هستند، زیرا با توجه به آمار اداره سالمندان، در جمعیت این کشور، تعداد افراد بالای ۶۵ سال بیش از هر گروه دیگری است.
خوشبختی و طول عمر در بخش دوم زندگی در ژاپن به ارتباطات اجتماعی قوی، خانواده و زندگی سالم که شامل مقدار زیادی تمرین ورزشی و رژیمهای سالم و کم چربی است، نسبت داده شده است. سنت مراقبت و احترام به اعضای خانواده، به ویژه سالمندان، آسیبی نمیرساند.
اسکاتلند: افراد سالمند به عنوان دارایی در اسکاتلند ارزشگذاری میشوند. صدای آنها شنیده میشود و مطابق با یک برنامه جدید به نام “تغییر شکل مراقبت از افراد سالخورده[۴]” برای لذت بردن از زندگی مثبت و کامل در مجموعهی خانواده حمایت میشوند.
اسکاتلند متعهد شده است که سالمندان را درک کند و افکار فرهنگی و پول همگی از سمت بیمارستانها به سوی مراقبتهای پیشگیرانه هدایت شده است. این تغییر، این فرهنگ را به ارمغان میآورد تا به زندگی بیشتر از درد و ناراحتی ارزش داده شود.
اسکاتلند همچنین خانههایی را درست کرده تا مردم در آن بمانند و در آن پیر شوند. خانوادهها برای مراقبت از عزیزان سالخورده خود تلاش میکنند و آنها را به عنوان اعضای ارزشمند جامعه حفظ میکنند. قدردانی و احترام به سالمندان به یک سنت تبدیل شده است.
ویتنام: ویتنامیها حقیقتاً به عبارت “احترام به بزرگترها” ارزش میدهند. در واقع، بزرگان به عنوان حامل دانش، سنت و خرد در فرهنگ ویتنام محسوب میشوند.
پدربزرگان و مادربزرگان برای حمایت و مراقبت با خانوادههای خود زندگی میکنند و با آماده کردن غذا و مراقبت از نوهها در کارهای خانه کمک میکنند. سالمندان، سرپرست خانواده به حساب میآیند و نصیحتهای آنها تا جایی ارزشمند است که به عنوان تصمیمگیرنده در خانواده محسوب میشوند.
در ویتنام، سالمندی دارایی محسوب میشود نه مسئولیت، یک تغییر نگرشی که در ایجاد یک زندگی طولانی و موزون در این فرهنگ کمک میکند.
تصمیمات پایانی زندگی در فرهنگهای گوناگون: تصمیمات پایانی زندگی در میان فرهنگها به شدت متفاوت است. بعضی از جوامع هرکاری را که به زنده نگه داشتن سالمندانشان کمک میکند انجام میدهند. در حالیکه، بعضی دیگر از گروهها، اعضای سالمندشان را به عنوان یک مانع میبینند و حتی اقداماتی برای پایان دادن به زندگی آنها انجام میدهند. خودکشی در زمان سالمندی[۵] معمولاً در جوامعی که چادرنشین هستند یا در شرایط محیطی سخت و خشن با منابع محدود زندگی میکنند، اتفاق میافتد.
در مطالعهای در “American Ethnologist”، مرگ داوطلبانه در چاکچی از سیبری[۶]، سالمندان خواستار مرگ به دست یکی از بستگان نزدیک خود هستند، زمانیکه دیگر در سلامتی کامل به سر نمیبرند. همچنین، بسیاری از بومیان آمریکا در ایالات متحده آمریکا و قبایل اسکاندیناوی شیوههای مشابهی که به طور داوطلبانه به زندگی خود پایان میدهند را دنبال میکنند -به طوریکه سالمندان خود را در یک وضعیت غیرممکن قرار میدهند- مانند فرستادن آنها به دریا در یک سفر انفرادی.
بعضی از فرهنگها، برای طولانی کردن زندگیشان از عوامل معنوی و روحی استفاده میکنند. به عنوان مثال، با توجه به گزارش The New York Times ، جزیره یونانی ایکاریا[۷] به نظر میرسد که در خاک خود دارای جادوی طولانی کردن عمر میباشند. در حقیقت، ساکنین این جزیره کوچک مدیترانهای چهار برابر بیشتر از همتایان آمریکایی خود یعنی تا ۹۰ سالگی زندگی میکنند و بعد از تشخیص بیماریهایی چون سرطان و بیماریهای قلبی و عروقی بر روی آنها به طور متوسط ۸ تا ۱۰ سال بیشتر عمر میکنند. شیوههایی که در این فرهنگ یونانی مورد استفاده قرار میگیرند این است که در زندگی کردن عجله نکنیم و به جای آن قدر هر ثانیهاش را بدانیم. برای مثال، به گفته مقاله تایمز، مردم این جزیره تا دیر وقت بیدار میمانند، زیتون کالاماتا[۸] میخورند، چای کوهی مینوشند و در آبهای کریستالی شنا میکنند. احتمالاً علت عمر طولانی در این جزیره، الگوهای غذا خوردن و سبک زندگی آرام آنها باشد، اما هیچکس نمیتواند به طور قطعی سحر و جادوی موجود در این جزیره صد ساله را توضیح دهد.
منبع: www.aplaceformom.com مترجم: المیرا بیاتی
[۱] . Respect for the Aged Day
[2] . Senior Citizens Day
[3] . Older Americans Month
[4] . Reshaping Care for Older People
[5] . Eldercide
[6] . Chukchi of Siberia
[7] . Ikaria
[8] . Kalamata
“