مزایای تاریخ شفاهی و داستان زندگی سالمندان خاطرات سالمندان هم برای خودشان و هم برای مخاطبان آنها (که می‌توانند اعضای خانواده و افراد جامعه باشند) مزایای زیادی دارد. روایت تاریخی این داستان‌ها می‌تواند فرصتی برای سالمندان باشد تا از انزوای اجتماعی رها شوند و از کاهش قدرت حافظه‌شان جلوگیری کنند. آنها با یادآوری تجربیات زندگی و بازگویی داستان زندگی خود می‌توانند احساساتشان را دوباره زنده کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که روایت تاریخی یک سالمند از تجربیاتش می‌تواند در ایجاد یک خانواده شاد، انعطاف‌پذیر و موفق تأثیر مهمی داشته باشد. در گزارشی در نیویورک تایمز آمده است کودکانی که از پیشینه و داستان زندگی خانواده‌شان و از فراز و نشیب‌های آن اطلاعات بیشتری دارند، هنگامی‌که در آینده با چالش‌های زندگی‌شان مواجه می‌شوند بهتر عمل می‌کنند و از کنترل بیشتری که بر زندگی‌شان دارند بیشتر لذت می‌برند.
جلوگیری از زوال عقل تعریف کردن خاطرات سالمندان در جلوگیری از زوال عقل کمک کند. معمولا در این حالت، حافظه بلندمدت آنها واضح‌تر و حافظه کوتاه‌مدت کمی ضعیف‌تر می‌شود. یادآوری دقیق اطلاعات درباره گذشته می‌تواند به قوی‌تر شدن حافظه آنها کمک کند. سالمندان مبتلا به زوال عقل با روایت داستان زندگی‌شان می‌توانند مهارت‌های مکالمه‌شان را تقویت کنند و البته مراقبان هم می‌توانند با گوش‌دادن به آنها صفات، نیازها و خواسته‌هایشان را بهتر درک کنند.
بسیاری از سالمندان در فرصت‌های مناسب معمولا خودشان سر صحبت را باز می‌کنند و خاطرات زندگی گذشته را برای دیگران بازگو می‌کنند. اما برخی دیگر این‌گونه نیستند و تصور می‌کنند دیگران حوصله شنیدن حرف‌هایشان را ندارند. اگر چنین چیزی را در سالمند حس می‌کنید، سعی کنید خودتان او را ترغیب کنید و رشته را به‌دستش بدهید تا صحبت کند. به عنوان مثال از او بپرسید «وقتی کودک بودی، دوست داشتی چه کارهایی انجام بدهی؟» یا « چه کسی بیشترین تأثیر را در زندگی‌ات داشت؟» یا «شما و مامان چطور همدیگر را ملاقات کردید؟». خواهید دید که چطور سر ذوق می‌آیند و شروع به صحبت می‌کنند. هنگامی که آنها در حال تعریف کردن داستان زندگی شان هستند، صبور باشید و خودتان را بی‌حوصله نشان ندهید. بگذارید اشتیاق را در شما حس کنند. مرتبا بین حرف‌هایشان بگویید «بیشتر برایم بگو» یا «چقدر جالب، می‌خواهم بیشتر بدانم» و با این‌کار به سالمندان انگیزه بدهید.
بهترین جمع ها برای تعریف خاطرات سالمندان اجتماعات خانوادگی فرصتی عالی برای گوش‌دادن به صحبت‌ها و خاطرات سالمندان است. تعطیلات، روزهای تولد، شب یلدا و مانند آنها فضایی را فراهم می‌کند که در آن دو یا چند نسل از فرزندان، نوه‌ها و نتیجه‌ها دور هم بنشینند و به خاطرات سالمندان گوش دهند. تماشای آلبوم عکس نیز می‌تواند در یادآوری خاطرات و نوستالژی تأثیر زیادی داشته باشد. اعضای خانواده می‌توانند با نشان‌دادن عکس‌های قدیمی داستان هر یک را جویا شوند و زمینه را برای ارتباط نسل‌ها فراهم کنند.
لزومی ندارد سالمندان فقط برای اعضای خانواده و جوان‌ترها صحبت کنند؛ آنها می‌توانند در انجمن‌های بازنشستگی، در پارک‌ها و جمع دوستان، از خاطرات و تجارب‌شان برای سالمندان دیگر نقل کنند. این کار به آنها در تقویت حافظه‌شان کمک می‌کند و از ارتباطات اجتماعی برخوردار می‌شوند.
کار کردن با رسانه های اجتماعی سالمندانی که کار کردن با رسانه‌های اجتماعی را می‌دانند، می‌توانند در این محیط‌ها با دیگران ارتباط برقرار کنند و با به اشتراک گذاشتن عکسی از دوران جوانی درباره خاطرات زندگی خود بگویند. این به ویژه برای افرادی که صحبت کردن رو در رو با دیگران برایشان سخت است عالی است. آن دسته از سالمندانی که با نوشتن میانه خوبی دارند می‌توانند خاطرات‌شان را برای دیگران بنویسند، به ویژه اگر کسی را ندارند که به حرف‌هایشان گوش دهد. تجربیات دوران جنگ، مشکلات اقتصادی، روزهای خوش زندگی و نظایر آن می‌تواند راهنمای جوان‌ترها در زندگی آینده باشد.
روش‌های متعددی وجود دارد که سالمندان می‌توانند از طریق آنها داستان‌هایشان را به اشتراک بگذارند. مکان‌های مختلف، مخاطبان مختلف و قالب گفتن آنها متنوع است و فرصت‌های خوبی را در اختیار سالمندان قرار می‌دهد تا به تناسب شخصیت، امکانات و نیازهایی که دارند از آنها استفاده کنند. آنچه سالمندان باید بدانند این است که این کار در سلامت ذهنی آنها تأثیر بسزایی دارد و بهتر است از هر روشی برای انتقال داستان زندگی‌شان به عزیزان‌شان استفاده کنند.
| شادمان |
منابع:
https://sunhealthseniorliving.org/7-ways-seniors-can-share-stories/
https://www.senioradvisor.com/blog/2014/09/the-power-of-sharing-life-stories-a-step-by-step-guide-and-resources-for-interviewing-our-elders/
“