تبعات زیانبار فعالیت فیزیکی محدود که در طول چند دهه گذشته و متاثر از سبک زندگی نوین، به سرعت در حال افزایش است، یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در جهان به شمار میرود. علاوه بر آن کمتحرکی، خطر ابتلا به بیماریها و اختلالات متعدد مانند انواع سرطان، دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و عروقی، اضافه وزن و چاقی را افزایش میدهد. این نیز به نوبه خود، سبب افزایش هزینههای پزشکی و کاهش امید به زندگی میشود.
بر اساس برخی مطالعات، حدود دو سوم از علل اصلی مرگ، مربوط به سبک زندگی نامناسب (عدم فعالیت فیزیکی، تغذیه نامناسب) است.آمارها و بررسیهای مختلف نشان میدهد در همه کشورها – البته با شدت و ضعف مختلف – بخش عمدهای از مردم و البته سالمندان نه تنها به اندازه کافی ورزش نمیکنند که حتی فعالیت فیزیکی بسیار محدودی دارند. اما دلایل آن چیست؟
دلایل کمتحرکی سالمندان میزان تحرک سالمندان به دلایل مختلفی در این دوران کاهش مییابد. از جمله مهمترین این دلایل، ترس از آسیبهای جسمانی، مشکلات سلامتی، مسائل روحی – روانی و عدم آگاهی از تبعات آن است.
در بسیاری از سالمندان، علاقه و اعتماد به نفس برای انجام فعالیتهای ورزشی رفتهرفته کاهش مییابد. دلایل عدم اعتماد به نفس در این افراد، ترس از سقوط و آسیبهای جسمانی مانند دردهای شدید استخوانی، جابهجا شدن مفاصل و شکستگیها است.
دوران سالمندی با نوعی بیحوصلگی یا تنبلی عمومی نیز همراه است که عموما ناشی از خستگی و کمبود انرژی یا مشکلات سلامتی مانند بیماریهای مزمن، ناتوانی جسمی و دردهای دوران سالمندی است. به همین دلیل برخی سالمندان چندان علاقهای به ورزش کردن ندارند و ترجیح میدهند تمام روز در گوشهای بنشینند یا دراز بکشند. گاهی مشکلات روحی و روانی مانند بدشکل شدن ظاهر فیزیکی، افسردگی و اضطراب هم سبب میشود سالمندان از اینکه در جمعهایی مانند باشگاههای ورزشی و در محلهای عمومی برای ورزش حاضر شوند خودداری کنند.
در نهایت، یکی از مهمترین دلایل کمتحرکی در سالمندان را میتوان عدم آگاهی کافی از مزایای ورزش و تأثیر آن بر سلامت جسمی و روحی این افراد دانست. بسیاری از سالمندان حتی نمیدانند چه ورزشهایی را باید انجام دهند و شدت فعالیت آنها باید تا چه حد باشد.
مشاوره پزشکی پیش از شروع ورزش آگاهی سالمندان از مزایای ورزش و تحرک، فراهم کردن شرایط و امکانات و رفع نگرانیهای آنها با تعیین فعالیتهای ورزشی مناسب، میتواند در انگیزه دادن به آنها برای دور شدن از کمتحرکی و انجام مستمر فعالیتهای فیزیکی بسیار مؤثر باشد.
سالمندان نسبت به میانسالان و جوانان، محدودیتهای بیشتری برای فعالیتهای ورزشی دارند و هر فعالیت ورزشی با هر شدت، مناسب آنها نیست. بهتر است سالمندان قبل از شروع هر نوع ورزش یا فعالیت، ابتدا با پزشک خود مشورت کنند. اما به طور کلی سالمندانی که محدودیتی از نظر شرایط جسمانی ندارند، میتوانند برخی ورزشهای مفید را با شدتی که برای همه افراد ۶۵ سال به بالا توصیه میشود انجام دهند.
ورزشهای مناسب برای سالمندان سالمندان میتوانند در هفته، مجموعا ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه (۱۵۰ دقیقه) فعالیت هوازی با شدت متوسط مانند پیادهروی سریع و فعالیتهای تقویت عضلانی به مدتِ ۲ روز یا بیشتر در هفته (شامل پاها، باسن، پشت، شکم، سینه، بازو و شانهها) داشته باشند. آنها همچنین عموما میتوانند یک ساعت و ۱۵ دقیقه (۷۵ دقیقه) در هفته، فعالیت هوازی شدید مانند دویدن انجام دهند.
از جمله فعالیتهای هوازی شدید میتوان به دویدن، دوچرخهسواری (که مدت زمان مناسب برای آن در هر دفعه ۱۰ دقیقه است) اشاره کرد. اما راه رفتن با سرعتِ متوسط جزو فعالیتهای هوازی با شدت متوسط به شمار میرود. از آنجایی که فعالیتهای هوازی سبب میشود نفس کشیدن کمی سختتر شود و بنابراین ضربان قلب را بالا میبرد، مشاوره با پزشک قبل از انجام آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.
فعالیتهای ورزشی و تحرک در سالمندان، تعادل، انعطافپذیری، سلامت روان و کیفیت کلی زندگی آنها را بهبود میبخشد. علاوه بر آن سبب میشود سرعت روند پیری کاهش یابد و بنابراین طول عمر سالمند را افزایش میدهد. سالمندان در هر سنی که باشند میتوانند با فعال نگهداشتن جسمشان از مزایای یک زندگی شاد و سالم برخوردار شوند.
|شادمان|
منابع :
https://thirdage.com/how-much-physical-activity-do-older-adults-need/ http://www.annclinlabsci.org/content/42/3/320.full#ref-3 https://blog.nasm.org/uncategorized/are-older-adults-indifferent-scared-and-reluctant-to-exercise/
“